Lezen in de vrije tijd is goed voor de taalontwikkeling van een kind en bevordert onderwijssucces. Voor veel kinderen is de drempel om te lezen echter hoog; zij kunnen het wel, maar doen het niet. Door gebrek aan oefening stagneert de leesontwikkeling. Dit is een wijdverbreid leesprobleem – in de leesliteratuur aangeduid als ‘ageletterdheid’ (in het Engels ‘aliteracy’).
In deze publicatie zoomen Thijs Nielen en Adriana Bus van de Universiteit Leiden in op de ‘onwillige lezer’. Bij de groep gemiddelde en zwakke lezers loopt de leesmotivatie al aan het einde van de basisschool terug. Sommige kinderen ontwikkelen zelfs een emotionele weerstand tegen lezen. Deze angst of ‘leesweerstand’ werkt ageletterdheid verder in de hand; kinderen mijden lezen en als ze toch moeten lezen, slagen ze er niet in zich op lezen te concentreren. Het is voor het maatschappelijk succes echter belangrijk dat kinderen en adolescenten blijven lezen, niet alleen op school maar ook in hun vrije tijd.
Een belangrijke bevinding uit het onderzoek van Nielen en Bus is dat het landelijke leesbevorderingsprogramma \”de Bibliotheek op school\” effectief is in de strijd tegen ageletterdheid. Kinderen op scholen die dit programma uitvoeren lezen meer en hebben een betere leesvaardigheid dan kinderen op scholen waar geen speciale aandacht wordt besteed aan de boekencollectie.
‘Onwillige lezers: onderzoek naar redenen en oplossingen’ is een bewerking van het Engelstalige proefschrift van Thijs Nielen ‘Aliteracy: Causes and Solutions’. De publicatie is geschikt voor alle beleidsmakers en leesbevorderaars die benieuwd zijn naar ageletterdheid, en die meer willen weten over factoren die kinderen hiertegen kunnen beschermen.