De Onderwijsinspectie stelt het helder in De Staat van het Onderwijs 2025: de aandacht voor basisvaardigheden neemt toe, maar de resultaten blijven achter. De leesvaardigheid van jongeren daalt – vooral in het vmbo en mbo – en er is een groeiende groep leerlingen die school verlaat met risico op laaggeletterdheid.
Stichting Lezen ziet dit niet als een voldongen feit, maar als een opdracht. We weten namelijk wat werkt.
Samen met bibliotheken, onderwijsprofessionals en partners in het hele leesbevorderingsnetwerk zetten wij in op bewezen interventies: een doorgaande leeslijn van kinderopvang, funderend en beroepsonderwijs tot en met de pabo en lerarenopleidingen, rijk taal- en leesonderwijs dat vakoverstijgend werkt, samenwerking met ouders én een leesomgeving die kinderen en jongeren structureel in contact brengt met een veelzijdig, divers en actueel aanbod van boeken en verhalen.
Dit realiseren we onder andere via programma’s als BoekStart, de Bibliotheek op school en verschillende leesbevorderingscampagnes zoals de Voorleesdagen, de Nationale Voorleeswedstrijd, Pabo Boek en de Nationale Mediatheek Trofee, mede mogelijk gemaakt door het Masterplan Basisvaardigheden van OCW.
Dalende leesvaardigheid raakt de hele samenleving
In het nieuwsbericht over De Staat van het Onderwijs 2025 schrijft de Onderwijsinspectie: De achterstanden op het gebied van taal die waren ontstaan door de coronapandemie zijn inmiddels vrijwel hersteld in het basisonderwijs. Desalniettemin blijven de basisvaardigheden taal en rekenen onverminderd aandacht vragen.
Het is van groot belang van leesbevordering de aandacht krijgt die het verdient. Leesvaardigheid is meer dan een op zichzelf staand schoolvak. Het is onderdeel van alle vakken en het curriculum, het is een levensvoorwaarde. Zonder goede leesbasis haken jongeren af op school, op werk én in de samenleving. De huidige trends vergroten kansenongelijkheid en ondermijnen burgerschap.
In een tijd van toenemende schermtijd, sociale media en afnemende concentratie is een rijk leesaanbod – op school en thuis – belangrijker dan ooit. Dat begint met een cultuur waarin lezen wordt gewaardeerd en de ruimte krijgt.
We weten wat werkt, nu samen vol inzetten
De aanpak van leesbevordering werkt als onderwijs, kinderopvang, bibliotheken en ouders structureel samenwerken, ondersteund door de (lokale) overheid. Stichting Lezen verbindt die werelden en zorgt dat bewezen interventies effectief worden ingezet in de praktijk. Er zijn in het leesonderwijs volop kansen om kinderen en jongeren tot ontwikkeling te laten komen. Laten we die kansen samen benutten.
Stichting Lezen verzamelt en deelt kennis over effectief leesonderwijs en leesbevordering, verbindt partners in het leesbevorderingsveld en werkt aan een samenleving waarin lezen kansen creëert.
Rapport Staat van het Onderwijs 2025
Leesmonitor – overzicht van onderzoek naar lezen, leesbevordering en literatuureducatie