Opbrengsten
De bibliotheek is voor Nederland een belangrijke ‘leesmotor’. 71% van de bezoekers vindt dat de bibliotheek leesplezier biedt en 61% vindt zelfs dat de bibliotheek het leesplezier vergroot. Ook voor de leesontwikkeling van kinderen wordt de bibliotheek een voorname functie toegedicht. Bijna een op de drie bezoekers met (klein)kinderen zegt dat hun (klein)kinderen dankzij de bibliotheek meer zijn gaan lezen en/of lezen leuker zijn gaan vinden (Koninklijke Bibliotheek, 2015).
De bibliotheek biedt ook andere culturele, sociale, educatieve en economische voordelen. 55% van de bezoekers komt er om geld te besparen, 43% leert er nieuwe dingen, 41% voelt zich er onder de mensen, 39% komt er in contact met kunst en cultuur en 35% weet zich er gesteund in zijn of haar persoonlijke ontwikkeling. Gevoelens en emoties die in de bibliotheek vaak worden ervaren, zijn ontspanning (63%), rust (53%), nieuwsgierigheid (48%), plezier (42%) en inspiratie (36%) (Koninklijke Bibliotheek, 2015).
Nederlanders beschouwen de bibliotheek als een plek die hoofdzakelijk belangrijk is voor andere mensen. Terwijl 34% het persoonlijke belang onderschrijft, doet zo’n 69% dat voor het algemene belang. Van de mensen die de bibliotheek voor zichzelf niet belangrijk vinden, zegt bijna de helft wel het belang te zien voor de samenleving. In vergelijking met mensen uit andere landen zien Nederlanders over het algemeen minder opbrengsten van de bibliotheek. Alleen als het gaat om het bieden en vergroten van leesplezier, is hun waardering even positief als in het buitenland (Koninklijke Bibliotheek, 2015).
Nederlanders die zowel boeken lenen bij de bibliotheek als kopen bij de boekwinkel zijn over het algemeen fervente lezers (KvB Boekwerk & GfK, 2020, meting 54). Leners van boeken waarderen, in vergelijking tot kopers bij de webwinkel, vooral de sfeer en een presentatie van boeken die hen inspireert (KvB Boekwerk & GfK, 2019, meting 47). Als het gaat om de vindbaarheid van boeken, kan de bibliotheek volgens boekenleners een sterke verbetering boeken (KvB Boekwerk, Medialoket & GfK, 2020).
Ontwikkelpunten
Nederlanders beschouwen de bibliotheek eerder als een nuttige dan als een plezierige plek. Er is een hoop informatie te vinden, maar tegelijkertijd is het er weinig sfeervol en uitnodigend. Vooral onder studenten en mensen die weinig lezen heeft de bibliotheek een negatief imago. Opvoeders van kinderen en mensen die lezen ter ontspanning vinden het er over het algemeen wel plezierig (Stalpers, 2015).
Het imago van de bibliotheek is sterk bepalend voor de bezoekers- en ledenaantallen. Mensen met een positief beeld van de bibliotheek brengen vaker een bezoek, zijn vaker lid, en zijn bereid om meer te betalen voor een lidmaatschap. Bibliotheken doen er daarom goed aan om aan hun imago te werken. Met name opvoeders van kinderen, studenten en zogenaamde serieuze lezers (mensen die voornamelijk literatuur, biografieën en non-fictie ter hand nemen) hebben behoefte aan een gezelligere, hippere, modernere en sfeervollere bibliotheek. Dat kan door faciliteiten zoals leesruimtes en horeca uit te breiden en meer activiteiten te organiseren (Stalpers, 2015).
