Tijdens de coronacrisis zijn meer Nederlanders gaan lezen. Driekwart van de Nederlanders van 15 jaar en ouder zei in het najaar van 2021 weleens boeken te lezen. Voor de komst van corona, in het najaar van 2019, ging het om 65%, en in het najaar 2017 om 66% (KvB Boekwerk & Stichting Lezen, 2022). In het najaar van 2022, dat nagenoeg volledig verliep zonder coronabeperkingen, blijft het aantal stabiel op driekwart (KvB Boekwerk & GfK, 2023).
De groei doet zich sterker voor onder de jongere dan onder de oudere generaties. Het aandeel lezers van boeken onder 15- tot 24-jarigen groeide van 47% in 2019 naar 63% in 2021 en onder 65-plussers van 78% naar 84%. Hiernaast is de groep lezers vooral gegroeid bij Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond: van 47% in 2019 naar 62% in 2021, tegen van 67% naar 77% bij Nederlanders zonder migratieachtergrond (KvB Boekwerk & Stichting Lezen, 2022). In 2022 loopt de groei bij jongere mensen en Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond weer licht terug (KvB Boekwerk & GfK, 2023).
Leesgedrag eerste lockdown
Naast het aantal lezers is ook de leesfrequentie van boeken gegroeid. Dit werd reeds zichtbaar in de periode van de eerste lockdown in het voorjaar van 2020. 25% van de lezers die voor de lockdown op wekelijkse basis las (medium), las toen op (bijna) dagelijkse basis (heavy). 33% van de lezers die eerder op maandelijkse basis las (light), las tijdens de eerste lockdown op wekelijkse basis (medium) en 15% op dagelijkse basis (heavy). 88% van de lezers die eerder op dagelijkse basis las (heavy), bleef op dagelijkse basis (heavy) lezen. Het onderzoek is aan het begin van juni 2020 afgenomen: de lockdown was toen twee-en-een-halve maand van kracht (CPNB, op basis van Team Vier, 2020).
Halverwege juni 2020 gaf 29% van de Nederlanders aan dat zij sinds de komst van het coronavirus meer tijd zijn gaan besteden aan het lezen van gedrukte boeken. Voor e-boeken betrof dit 27% en voor luisterboeken 19%. De groep mensen die aangaf minder tijd aan boeken te zijn gaan besteden, ligt tussen de 6% en 15%. Het zijn met name Nederlanders onder de 35 jaar die meer tijd besteden aan e-boeken en luisterboeken, terwijl vooral hoger opgeleiden meer tijd inruimen voor papieren boeken (KvB Boekwerk & GfK, 2020, meting 53).
Lees- en mediagedrag jeugd
Ook Nederlandse jongeren zijn tijdens de coronacrisis vaker gaan lezen. Van de 12- tot 20- jarigen zegt 27% tussen half maart en eind juni 2020 meer boeken te zijn gaan lezen en/of luisteren, terwijl 11% een achteruitgang ervaart. Meer meisjes dan jongens zeggen dat het leesgedrag is toegenomen (Qrius, 2021). Naast boeken is ook het gebruik van media in ruime zin tijdens de coronacrisis geïntensiveerd. Zowel kinderen als jongeren zijn meer tijd achter het beelscherm gaan doorbrengen (Ten Velde et al., 2021; Paterson et al., 2021).
Het intensievere leesgedrag bij volwassenen en jongeren, en beeldschermgebruik bij kinderen en jongeren, komt waarschijnlijk doordat Nederlanders tijdens de coronacrisis, en het bijzonder de lockdowns, de dagen vaker in en rond het huis doorbrachten.
