Het leesplezier verschilt voor elk opleidingstype. Vwo-leerlingen vinden het lezen van boeken het leukst, gevolgd door hun leeftijdgenootjes op achtereenvolgens de havo en het vmbo (Gubbels et al., 2019; DUO Onderwijsonderzoek, 2017). Binnen het vmbo is er een verschil tussen de leerwegen. Leerlingen in de theoretische leerweg beleven het meeste plezier aan lezen, gevolgd door hun leeftijdgenootjes in de gemengde, de kaderberoepsgerichte en de basisberoepsgerichte leerweg (Monitor de Bibliotheek op school voortgezet onderwijs, 2020). 15-jarige leerlingen in het praktijkonderwijs ervaren meer leesplezier dan leerlingen op het vmbo. Het leesplezier onder 15-jarigen neemt tussen 2009 en 2018 op alle opleidingstypen af (Gubbels et al., 2019).
De positievere leesattitude van kinderen op de havo en het vwo heeft betrekking op de hedonistische component: lezen voor het plezier. Kinderen op het vmbo scoren juist hoger op de utilitaire component: ze beschouwen lezen als nuttiger, voor hun toekomst of loopbaan (Stokmans, 2007).
Middelbare scholieren uit een gezin met een hoge economische, sociale en culturele status (ESCS) beleven meer plezier aan lezen dan leeftijdsgenoten uit een gezin met een lage ESCS. De ESCS is gemeten aan de hand van het opleidingsniveau en de beroepsstatus van de ouders, en de bezittingen die thuis aanwezig zijn (Dood et al., 2021).
