Het idee om fervente lezers beter in kaart te brengen werd in 2020 op de onderzoekskalender van Stichting Lezen geplaatst, met als voornaamste doelstelling de diversiteit binnen deze groep te verkennen. Zo is het belangrijk om in kaart te brengen hoe de thuissituatie van fervente lezers is: komen zij uit huizen vol boeken waar iedereen over lezen praat? Spreken zij thuis één of juist vaak meerdere talen? De Nationale Voorleeswedstrijd bood een uitgelezen kans om fervente lezers over dit soort zaken te bevragen.
Immers, kinderen die meedoen aan een voorleeswedstrijd (en deze bovendien op schoolniveau weten te winnen) lijken bij uitstek leesbekwame en leesgierige kinderen, oftewel fervente lezers. Dat deze groep divers is, weten we in elk geval uit ervaring, gelet op de grote diversiteit aan kinderen die op provinciaal en landelijk niveau het podium betreedt. Maar hoe divers hun achtergrond precies is, dat kan alleen extra onderzoek uitwijzen.
In 2021 heeft Stichting Lezen daarom een vragenlijst uitgezet onder de schoolkampioenen van de 29e editie. Dat jaar deden 3.239 basisscholen mee aan De Nationale Voorleeswedstrijd. Die scholen hebben elk een schoolkampioen uit groep 7/8 aangemeld voor de lokale ronde in de bibliotheek. Van de 3.239 schoolkampioenen hebben er 300 de vragenlijst ingevuld. De veronderstelling dat het om leesgierige kinderen gaat bleek in elk geval juist: 78% van de respondenten leest graag. Ook geeft 22% aan dat vooral voorlezen favoriet is. Meer dan de helft leest elke dag en een kwart doet dit minimaal een keer per week.
Deze 300 voorleeskampioenen geven een goed inzicht in de redenen waarom kinderen meedoen, wat ze van De Nationale Voorleeswedstrijd en (voor)lezen vinden en wat hun favoriete boeken zijn. Het geeft ons ook een beeld van hun achtergrond: komen de kinderen thuis veel in aanraking met boeken? Welke talen worden er thuis gesproken en in welke talen wordt er gelezen? Hoe komen de kinderen aan boeken? Hebben ze een meester of juf die het goede voorbeeld geeft als het om (voor)lezen gaat? Wordt er gebruikgemaakt van de (school)bibliotheek? We belichten de schoolkampioenen dus van alle kanten om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van fervente (voor)lezers.
In voorliggend rapport worden de resultaten van de vragenlijst gepresenteerd. Veel resultaten worden ondersteund met citaten die de kinderen zelf hebben ingevuld in open antwoordvelden.