Tijdens de corona-schoolsluitingen gaven docenten onderwijs op afstand. Om in beeld te brengen hoe docenten Nederlands in het voortgezet onderwijs in deze periode vrij lezen organiseerden, interviewde Mustapha Esadik (Stichting Lezen, Hogeschool Utrecht) negentien docenten over hun ervaringen.
Vanaf begin 2020 raasde de coronapandemie over de wereld. De maatregelen om het virus in te dammen, zoals het beperken van contacten, waren noodzakelijk, maar kenden ook een keerzijde. Kinderen en jongeren konden gedurende de verschillende lockdownperiodes maandenlang niet naar school. Ze volgden online lessen en leerden vanuit huis.
Voor dit onderzoek interviewde Mustapha Esadik docenten Nederlands, die lesgeven op vmbo, havo en/of vwo, over hun ervaringen met vrij lezen op afstand. De interviews in de publicatie Vrij lezen op afstand: Reflecties van docenten Nederlands op de coronalockdownperiode belichten niet alleen de beperkingen die het onderwijs parten speelden tijdens corona, maar ook de succesfactoren voor vrij lezen op afstand.
Kansenongelijkheid bij vrij lezen op afstand
Tijdens corona kwamen de sociaaleconomische verschillen tussen leerlingen in het onderwijs sterker tot uiting – ook tijdens het vrij lezen. Zo ontbraken bij een deel van de leerlingen de financiële middelen om boeken aan te schaffen. Ook hadden deze leerlingen minder toegang tot boekadvies en begeleiding naar de (online) Bibliotheek. Er was ook minder lestijd, minder toezicht op leerlingen en papieren boeken waren minder toegankelijk, waardoor er ook minder eisen gesteld werden aan de kwaliteit van de te lezen boeken.
Voordelen
De beschikbaarheid van e-boeken speelde een positieve rol bij het vrij lezen op afstand voor de studenten die wel toegang hadden tot bijvoorbeeld de online Bibliotheek. En ook de ontspannen omgeving thuis bij een deel van de studenten was een voordeel bij het vrij lezen op afstand.
De Leescast met Mustapha Esadik
In aflevering 7 van De Leescast – de podcast van Stichting Lezen over lezen, leesbevordering en literatuureducatie – vertelt Mustapha Esadik over zijn onderzoek naar vrij lezen op afstand. Hij laat hierin weten hoe de inzichten uit zijn rapport aanknopingspunten bieden om de praktijk van vrij lezen in het onderwijs te verbeteren – binnen en buiten de klas.